Kıbrıs Harekâtı Nasıl Başladı?
Yıllardır Kıbrıs’ta yaşanan gerilimleri durdurmak ve kesin çözüm sağlamak için 20 Temmuz 1974 tarihinde Başbakan Bülent Ecevit TSK’ya emir vermiş ve Kıbrıs Barış Harekâtını başlatmıştır. Harekâtın fitilini ateşleyen olay ise Yunanların Kıbrıs’ta darbe yapmasıdır. 20 Temmuz ve 14 Ağustos günlerinde başlatılan harekâtlar başarılı olmuş ve Kuzey Lefkoşa da dâhil olmak üzere adanın %37’si Türk kontrolüne geçmiştir.
Kıbrıs Türklerinin ve Rumlarının Harekâta Tepkisi
Kıbrıs Türklerinin genel görüşü harekât sayesinde sistematik katliamlarının durdurulduğu ve asayişin sağlandığı yönündedir. Kıbrıs Rumları ise harekâtın yasa dışı bir işgal olduğunu ve yeni kurulan KKTC’nin ayrılıkçı bir hareket olduğunu düşünmektedir.
Birleşmiş Milletler, ABD ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin Harekâta Tepkileri
Birleşmiş Milletler Türkiye’nin yaptığı bu askeri müdahaleyi işgal olarak nitelendirmiş ve Kıbrıs Cumhuriyet’ini adanın tek hâkimi olarak görmüştür. Bununla da yetinmeyen BM hiçbir üye devletin KKTC’yi tanımamasını istemiştir. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ise 1994, 1998 ve 2006 yıllarında harekâttan sonra adanın güneyine göç etmek zorunda kalan Kıbrıs Rumları için tazminat davaları açmış ve Türkiye’yi yaklaşık 100 milyon Euro tazminat ödemeye mahkum etmiştir. Amerika Birleşik Devletleri ise Şubat 1975’te Türkiye’ye silah ambargosu uygulayarak tepkisini ortaya koymuştur.